Zwróćcie proszę uwagę, jak życiowy scenariusz wydarzeń w Surkontach płynnie wpisał się w temat niepodległości, zaborów i represji na Samych Swoich. Z powrotem możemy wrócić do XVIIIw i niepokornych Lachów, którzy z natury potrzebują prawdziwej wolności nie zadowalając się jakąkolwiek jej namiastką. Powstańcze zrywy dziś tak powszechnie krytykowane, choć u już u podstaw skazane były na niepowodzenie, wyzwalały w narodzie ducha walki i przetrwania.
Kto wie, czy idee powstańcze nie utrzymywały nas tak naprawdę na powierzchni? Wołały, by świat o nas nie zapomniał i w odpowiednim momencie poparł naszą wolność. Jak łatwo żongluje się tym słowem, choć to słowo krwawe.
Miłowidy. Tego miejsca nie planowaliśmy. Pojawiło się nagle, jak błysk światła na śródleśnej polanie. Wystarczyło się zatrzymać
polana.jpg
Przyczyny powstania listopadowego, fragment z wikipedii:
Główną przyczyną wybuchu powstania listopadowego było nieprzestrzeganie przez władców Imperium Rosyjskiego postanowień konstytucji Królestwa Polskiego z 1815 roku. Aleksander I w 1819 roku zniósł wolność prasy i wprowadził cenzurę prewencyjną. W roku 1821 zawieszono wolność zgromadzeń i zakazano działalności masonerii. W październiku 1824 roku skazano Waleriana Łukasińskiego, przywódcę Wolnomularstwa Narodowego. W roku 1823 Rosjanie rozbili sieć tajnych stowarzyszeń w prowincjach zabranych. Nikołaj Nowosilcow rozpoczął prześladowanie członków towarzystw filomatów i filaretów. W 1825 roku cesarz zlikwidował jawność obrad sejmowych.
Jednocześnie wzmogły się prześladowania polskich organizacji niepodległościowych. W 1827 roku nastąpiły aresztowania członków Towarzystwa Patriotycznego. Sąd sejmowy, wydając łagodne wyroki na podejrzanych i oczyszczając ich z zarzutu zdrady stanu, pośrednio potwierdził, że występowali oni w dobrej wierze przywrócenia przestrzegania zapisów konstytucji 1815 roku.
Po powstaniu listopadowym pozostały romantyczne idee i mogiły. Kolejne pokolenia płaciły za chleb rublami, ale wciąż modliły się na grobach bohaterów po polsku czerpiąc moc z głębi kurhanów. Jak my wspominamy dziś cioteczkę zza Buga, tak tamte pokolenia wspominały rodziny Zadżwinioków, Nadberezeńców i Zaniemoków. A z Moskwy przyjeżdżał coraz to nowy Wieszatel, czy Nowosilcow.. i tak mijały kolejne dekady.
pomnik2.jpg
pom3.jpg
Zryw 1863 „Za wolność naszą i waszą” objął polskie i litewskie ziemie zaboru rosyjskiego w tym Wołyń i Podole. Wybuchł w królestwie Polskim i był naszym największym powstańczym zrywem.
praw.jpg
po przeciwnej stronie drogi stoi na mogile upamiętnienie przeciwników- poległych żołnierzy rosyjskich
kalin.jpg
kalin2.jpg
Na Białorusi powstanie styczniowe nazywane jest powstaniem 1863-1864 roku lub powstaniem Kalinowskiego.
Przywódcami powstania byli: Ludwik Mierosławski, Mariam Langiewicz i Romuald Traugutt.
Partyzancki charakter utrudniał Rosji jego zwalczanie, co skutkowało wyjątkową determinacją i okrucieństwem.
Po odzyskaniu niepodległości rozkazem specjalnym Piłsudskiego, weterani powstania styczniowego uzyskali uprawnienia żołnierzy Wojska Polskiego i ogólną, należną cześć.
tabl.jpg
pokój ich cieniom.jpg
miłowidy.jpg