Plaku. Baczyńskiego szkoda.
Najważniejsza jest pamięć. Dzięki pamięci i uporowi ocalałych z Huty Pieniackiej i ich potomkom przy urzędniczym wsparciu MSZ kilkanaście lat trwały zabiegi o przywrócenie pamięci po pomordowanych. Kilka lat trwały negocjacje w sprawie słów na pomniku i daty. Według prawdy historycznej i uczciwości. Pomnik stoi w miejscu spalonego kościoła jak kurhan na prochach pomordowanych.
W czasach ZSRR pobudowano pomnik widoczny po lewej stronie tego zdjęcia:
IMG_4534.jpg
IMG_6725.jpg
Obok niego stoi do dziś czarny kamień, na którym do lat dziewięćdziesiątych była czerwona gwiazda wraz z tablicą według której sprawcami mordu była Organizacja Ukraińskich Nacjonalistów. Bez informacji o narodowości ofiar. Strona radziecka nie uznawała określenia ,miejscowi Polacy, (chodzi o Polaków żyjących na ziemiach należących przed II wojną światową do Polski). W ZSRR twierdzono, że nie ma Polonii; żyje społeczeństwo radzieckie, które tworzy naród radziecki, a ich dotychczasowa narodowość ma znaczenie drugorzędne.
woskowski_huta_N.jpg
Znalazłem jeszcze:
Pomnik-Memoriał w Hucie Pieniackiej 28 lutego 1989 Napis na tablicy w j. ukraińskim: 28 lutego 1944 roku faszystowski okupant wspólnie z bandytami z OUN dokonał okrutnej masakry cywilnej ludności wsi Huta Pieniacka. Spalono 172 zagród, z rąk zabójców w ogniu zginęło ponad 1000 mieszkańców - mężczyzn, kobiet i dzieci. Ludzie bądźcie czujni, nie dopuśćcie do powtórzenia tragedii Huty Pieniackiej.
I jeszcze ślad po tablicy na zbiorowej mogile:
Obelisk w Hucie Pieniackiej przed 1992 Znajdował się na zbiorowej mogile. Napis na tablicy w j. ukraińskim: Tu pochowano szczątki mieszkańców Huty Pieniackiej ofiar zbrodni dokonanej przez faszystów i ukraińskich burżuazyjnych nacjonalistów w lutym 1944 roku.
Od początku, jak Ukraina stała się niezależną, prowadzono rozmowy o właściwym upamiętnieniu tragedii. Pomnik obecny powstał w 2005r. W lutym 2009, w 65rocznicę mordu obecność Lecha Kaczyńskiego i Wiktora Juszczenki zakłócała demonstracja 'Swobody' z nacjonalistami z czarno-czerwonymi flagami.
Działacze 'Swobody' ustawili tuż obok dużą tablicę informacyjną w języku ukraińskim i angielskim
z informacją:
'Prawda o Hucie Pieniackiej:
Podczas II wojny światowej Huta Pieniacka była jednym z największych ośrodków stacjonowania polskich bojowników z AK i bolszewickich dywersyjnych jednostek w Galicji, wspólnie terroryzujących ukraińskie wioski. 28 lutego 1944 r. niemieckie okupacyjne władze przeprowadziły wojskową operację likwidacji polsko-bolszewickiego oddziału. Wioska została zniszczona. Na początku lat 80. sowiecko-polska propaganda rozpowszechniła nieprawdziwą informację o zniszczeniu wioski Huta Pieniacka przez dywizję SS Galizien oraz żołnierzy Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Armii Powstańczej'.
Tablica stoi do dziś, ale goła- dwa lata temu treść zdarto.
To ta po lewej przy samym murku:
IMG_4539.jpg
Tego samego roku, tuż po odsłonięciu pomnika 'Swoboda' zgłosiła projekt jego likwidacji, jako według nich nielegalnego, niemającego nic wspólnego z prawdą iw 2006 zapowiedziała postawienie pomnika osobom zamordowanym przez 'polskich szowinistów' tuż obok pomnika hutniaków.
I postawili. Zdjęcia zrobiłem w zeszłym roku. Na leżącym jaszcze wówczas krzyżu leżała tablica.
IMG_6756.jpg
IMG_6759.jpg
IMG_6757.jpg
'Dyrektorowi szkoły z Jasionowa,
Iwanowi Wawryło
i jego drużynie
księdzu z Jasionowa
o.Martinowi Boliucie
i innym bohaterskim mieszkańcom
okolicznych wsi
zakatowanym przez polskich szowinistów
i radziecką partyzantkę
w latach 1943-1944
wieczna pamięć!
Będąc tam kilka dni temu widziałem, że tablica nie została przykręcona, a przygotowane w postumencie bolce mają rozstaw na inną, większą. Jaką?
W Jasionowie, czyli wiosce oddalonej o ok 10km, na górującym nad okolicą wzniesieniu, ustawiono mauzoleum poświęcone żołnierzom-bohaterom z SS-Galizien.
Zdjęcie kasuję; kto będzie chciał zobaczyć, pojedzie i zobaczy.
Co tu więcej mówić, Chyba jeszcze dla porównania słowa z pomnika Hutniaków:
'Pamięci spoczywających tu około 1000 Polaków, mieszkańców wsi Huta Pieniacka i okolicznych miejscowości, zamordowanych 28 lutego 1944.
Spalona wieś przestała istnieć.
Niech spoczywają w pokoju.
Rodziny i rząd Rzeczypospolitej Polskiej 2005'
I motto:
'Z dymem pożarów, z kurzem krwi bratniej
do Ciebie, Panie, bije ten głos'
co jest fragmentem pieśni dawniej każdemu znanej. Pochodzi z czasów po powstaniu styczniowym i za II Rzeczypospolitej była jako trzecia po 'Rocie' na liście przy wyborze naszego hymnu.